در این مقاله ضمن مرور اجمالی بر اصطلاحات استانداردهای کیفیت از جمله مدیریت، نظامنامه، برنامه و اهداف کیفیت، نحوه پیاده سازی، مستندسازی و ارزیابی سیستم مدیریت کیفیت ایزو 9000 و نیز تدوین طرح تجاری مرکز رشد بر اساس آن ارایه می شود.

تغییر و تحول یکی از چالش های اساسی کشورها در قرن بیست و یکم به شمار می رود. گسترش یافتن مقیاس و دامنه تغییر و روند رو به رشد آهنگ تغییرات، کشورها را با موقعیت های پیش بینی نشده، ناآشنا و منحصر به فرد مواجه ساخته است. به طوری که آنها دیگر نمی توانند با تغییرات اندک در روش ها، ساختار، فناوری و عواملی نظیر آنها، بقای بلند مدت خود را تضمین کنند. بنابراین کشورها باید انقلا بی در اذهان مدیران و کارکنان خود به وجود آورند تا به طور اساسی مفهوم سازمان، کار، کیفیت و رقابت در ذهن آنها دگرگون شود. در چنین شرایطی به «کارآفرینانی» نیاز است تا بتوانند از طریق خلاقیت، نوآوری، پشتکار، اعتماد به نفس و تحمل ابهام، خون تازه ای در کالبد اقتصاد کشور وارد کنند و گامی موثر در جهت حل بحران اشتغال بردارند. بدیهی است یکی از ابزارهای راهبردی و کلیدی این امر، وجود دانشگاه کارآفرین در سطح آموزش عالی است. دانشگاه کارآفرین برای تحقق اهداف خود ساز و کارهای مختلفی از قبیل مرکز رشد، پارک علمی و مرکز کارآفرینی را ایجاد کرده است که در این میان وظیفه مرکز رشد حمایت از فارغ التحصیلان و کارآفرینان جوان دانشگاهی است که با فناوری های نوین آشنا بوده و قدرت خلاقیت داشته ولی اغلب بیکار هستند. چرا که راه اندازی یک شرکت توسط این افراد جوان خالی از خطر شکست نیست. مراکز رشد دانشگاهی به چنین کارآفرینانی کمک می کند تا مراحل اولیه رشد را طی کنند و پس از اینکه قابلیت های لازم را برای فعالیت در بازار کسب کردند از مرکز خارج شوند. مفهوم مرکز رشد چند سالی است که در کشور ما بررسی، تحلیل و بومی سازی شده است. هدف این مقاله بررسی جایگاه مراکز رشد در توسعه اشتغال و انتقال فناوری است. در ابتدا به رابطه ای پرداخته خواهد شد که مراکز رشد دانشگاهی بین دانشگاه و صنعت برقرار می کنند، سپس نقش آنها در توسعه و انتقال فناوری بررسی شده و در نهایت مدلی مفهومی برای مراکز رشد دانشگاهی ارایه می گردد.

مراکز رشد دانشگاهی از جمله مراکز مهم در جهت ارتقای نوآوری، کارآفرینی و توسعه اقتصادی کشور می باشد که با حمایت های این مراکز، شرکت های وابسته به آن توسعه یافته و باعث جنب وجوش در چرخه اقتصادی کشور می گردند. امروزه این مراکز نقش بسیار مهمی در پیشرفت و توسعه اقتصادی و صنعتی کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه ایفا می کنند و در بسیاری کشورها توانسته است تاثیرات شگرفی در دستیابی به توسعه دانش محور و همچنین تقویت تعاملات دولت، دانشگاه و صنعت برجای گذارد. لذا با توجه به اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر درصدد بررسی نقش مراکز رشد دانشگاهی در توانمندی کارآفرینانه هسته ها و واحدهای فناور مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه مدیران هسته ها و واحدهای فناور مراکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان بوده که از سال 1394 تاکنون در محل مراکز رشد استقرار پیدا کرده اند. پژوهش حاضر ازنظر روش جمع آوری اطلاعات جزء تحقیقات توصیفی (غیرآزمایشی) و از نوع پیمایشی است و ازآنجاکه به بررسی توزیع ویژگی های جامعه آماری در یک مقطع زمانی می پردازد، تحقیق پیمایشی از نوع مقطعی است. در این تحقیق برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزارهای تحلیل آماری SPSS 19 و LISREL 8/54 و از آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل عاملی، مدل ساختاری استفاده شده است. نتایج حاصل نشان داد، مراکز رشد دانشگاهی بر میزان توانمندی کارآفرینانه هسته ها و واحدهای فناور مرکز رشد دانشگاه آزاد اسلامی استان سیستان و بلوچستان تاثیر مثبت و معناداری دارد.

مراکز رشد در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، ابزار مهمی برای توسعه کارآفرینی و نوآوری فناروانه، خصوصا در سطح شرکت های کوچک و متوسط، به شمار می روند. ایجاد و گسترش مراکز رشد کسب و کار، بحث های بی شماری در زمینه عملکرد و مفید بودن آن ها میان موافقان و مخالفان به راه انداخته است. هر یک از پژوهش های انجام شده در این زمینه، مراکز رشد را از زاویه ای نگریسته و برای ارزیابی عملکرد آن ها از نظریات گروه های خاصی استفاده کرده اند. به دلیل تنوع انواع مراکز رشد در جهان، اغلب پژوهش ها مطالعات و مدل های خود را به نوع یا انواع خاصی از مراکز رشد محدود کرده اند.در مقاله حاضر، با مرور ادبیات ارزیابی عملکرد مراکز رشد در ایران و جهان، چارچوبی جامع با استفاده از معیارهای جهانی عمومی ارایه شده است تا عملکرد مراکز رشد از منظر گروه های مختلف - مشتریان، مدیران و کارکنان و مشاهده پژوهشگران - سنجیده شود. این چارچوب پیشنهاد می کند عملکرد مراکز رشد در حوزه های مدیریت و کارکنان، زیرساخت ها، خدمات و خروجی ها سنجیده شود. عملکرد مرکز رشد در حوزه مدیریت و کارکنان، ابعاد انجام وظایف مدیریتی و یادگیری و رشد، در حوزه زیرساخت، ابعاد فضا و امکانات، حوزه خدمات، ابعاد کمک های ایجاد کسب و کار و کمک های کسب و کار و در حوزه خروجی ها، در ابعاد شرکت ها، محصولات و افراد ارزیابی شود. برای سنجش هر یک از ابعاد، معیارهای عام از ادبیات موضوع استخراج شده است. این چارچوب می تواند به عنوان ابزار و راهنمای مناسبی برای مدیران و متولیان مراکز رشد جهت ارزیابی عملکرد مراکز رشد در حوزه های مهم و بر اساس معیارهای عمومی و خصوصا در ایران، برای مقایسه، الگوبرداری داخلی و خارجی و بهبود رقابت پذیری میان مراکز رشد، به کار رود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (pdf) مراجعه فرمایید.

در سال های اخیر، علم سنجی نقش مهمی در سنجش و ارزیابی عملکرد پژوهشی داشته است. این علم، رشد و تکامل پژوهش را در طول زمان با مراجعه به داده های استانداردشده پژوهش های دانشگاهی به ویژه اطلاعات کتاب شناختی، تجزیه وتحلیل می کند. در واقع، علم سنجی یا همان دانش سنجش علم با ارزیابی و رتبه بندی اصولی پژوهشگران، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی به ارتقای آنها کمک کرده و منجر به شناخت بهتر نقاط قوت و ضعف آنها می شود و نقش مهمی در سیاستگذاری عمومی و حکمرانی علمی بر عهده دارد. در این میان، جدای از مبنامندی علم سنجی و به تبع آن، امکان بومی سازی علم سنجی که در جای خود جزو مباحث مناقشه برانگیز جامعه علمی به شمار می رود، اینکه آیا علم سنجی در همه علوم از مبانی و منطق واحدی تبعیت می کند و یا باید برای علم سنجی علوم انسانی به دنبال منطق متفاوتی بود، یکی از دغدغه مندی های اصحاب علوم انسانی محسوب می شود. این مقاله، با در نظر گرفتن مفهومی عام از فلسفه و مبانی علوم و با الهام از نظریه لاکلا و موفه، از روش توصیفی و تحلیلی استفاده نموده تا از این طریق ضمن توجیه علمی لزوم استقلال نسبی علم سنجی علوم انسانی از مطلق علم سنجی، امکان شکل گیری مکتب علم سنجی علوم انسانی را مورد بررسی قرار دهد. از آنجا که شکل گیری مکتب علم سنجی علوم انسانی نیازمند ارائه تصویری عملی از آن نیز می باشد، شش سئوال کاربردی نیز در این مقاله بر اساس روش تحقیق کیفی مطرح و پاسخ های اولیه ای به این پرسش ها ارائه شده است.

مراکز رشد با فراهم آوری خدمات حمایتی و ارایه همکاری های لازم در توسعه کسب و کار به توسعه واحدهای فناور کمک می کنند. مراکز رشد کسب و کار از یک نقطه نظر به چهار گروه اصلی تقسیم می شوند. مراکز نوآوری کسب و کار؛ مراکز رشد کسب و کار دانشگاهی؛ مراکز رشد خصوصی مستقل؛ و مراکز رشد خصوصی شرکتی.تنوع مراکز رشد با توجه به تحولات تدریجی نیازها و احتیاجات واحدهای فناور بوده که این مساله موجب ایجاد تفاوت در خدمات قابل ارایه آنها به این واحدها می گردد. نکته ای که در این مقاله ارایه می گردد این است که تمامی این تفاوت ها را می توان با استفاده از دو مدل اصلی مرکز رشد شکل داد (مدل 1 و 2). مراکز رشد از طریق این دو مدل می توانند به تعیین موقعیت استراتژیک خود بپردازند. در این بخش فهرستی از متغیرهای مشخصه مرکز رشد ارایه می شود که به روشن سازی تفاوت های اصلی میان چهار نوع مرکز رشد پرداخته و از طرف دیگر برای توصیف مدل های مرکز رشد مورد استفاده قرار می گیرد.